18 Haziran 2019 Salı

İlk filozoflar Şaman ve büyücü idiler Platon'a kadar Antik felsefe de bir şamanizmdi



Şimdi az önce belirttiğimiz tezlerimizi temellendirelim; önce, metafizik Antik Yunan’da Şamanizm’in bir ürünü olarak, bir şaman tekniği olarak ortaya çıkmıştır. Bu tekniği günümüze kadar uygulamıştır şeklindeki ilk iddiamızı ele alalım.

Genel kabule göre Grek düşüncesi dini bir mitolojiden, rasyonel düşünceye yani felsefeye geçmiştir. Oysa tarihsel açıdan bu, doğru değildir; ilk Grek filozofları mitolojiyi terk etmemişlerdi. Tersine onlar mitolojiyi belli bir biçimde korumuşlardı; üstelik onlar birer şamandı. Bunu Edgar Morin açıkça şöyle ifa­de eder:

Grek felsefesi ilk aşamasında, kozmogoni metafiziği olduğu dönemde şamanlar tarafından taşınan arkaik ve büyüyle ilgili içeriğin mirasçısıdır. İlk filozoflar, Pythagoras, Herakleitos ve Parmenides gerçek şamanlardır. Grek felsefesi başlangıçta mükemmel büyü idi. Bu büyü entelektülleştiğinde, laikleştiğinde ve semboller halinde değil de ideler halinde düzenlendiğinde felsefe oldu. Felsefe o zamana kadar analojik olarak hissedilen ve sembolik olarak ifade edilen bir içeriğin ideolojik ifadesi olduğunda oluştu. [1]

Morin’in bu tespitlerini paylaşan pek çok İngiliz ve Fransız araştırmacı vardır. Bunlardan biri de Claude Lecouteux’dür. O, Fées, sorcières et loups garous au Moyen Âge (Ortaçağ’da Periler, Büyücüler ve Gulyabaniler) adlı kitabında şöyle demektedir:

İ. Ö. VII. veya VI. yüzyılın başında Grek Uygarlığı Şamanizm’le ilişkiye girdi. Bu ilişki sonunda Grekler şunu öğrendi: İnsanda Tanrısal kaynaklı bir ruh ve bir ben vardır. Bu ruha, uygun teknikleri kullanarak bedeni terk ettirmek mümkündür. [2]

Lecoutex’nün bu tespiti çok önemlidir ve onu şöyle tamamlamak gerekir. Grekler Şamanizm’le doğrudan değil; dolaylı olarak karşılaşmışlardır; Şamanizm Antik Yunan’a VII. yüzyıldan önce Hint-Avrupa halkları sayesinde girmiştir. Dolayısıyla Grekler Şamanizm’i kendi ülkelerinde biliyorlardı. Aşağıda gö­receğimiz gibi Şamanizm Grek düşüncesini doğrudan ve kesinlikle etkilemiştir. Grek düşüncesi Şamanizm’in vecd tekniğinden doğmuştur.

Devamı Dil Felsefesi III. Wittgenstein'da Gramer Paradigması adlı kitabımızda



[1]    Morin, Edgar, L’homme et la mort, Seuil, coll. Points-Essais n° 77, Paris, 1970 pp. 15-17.
[2]    Lecouteux Claude, Fées, Sorcières et loups-garous au Moyen Âge, 4e Édition Imago; Paris, 2012, sans paginations

16 Haziran 2019 Pazar

Dil Felsefesi III'ün İçindekiler Bölümü


İçindekiler Tablosu